بررسی عوامل مؤثر بر کمبود مواد معدنی در بدن نشخوارکنندگان

نوع مقاله : مقاله علمی- ترویجی

نویسنده

دانشجوی کارشناسی علوم دامی، گروه مهندسی علوم دامی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی مغان، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران

چکیده

مواد معدنی علی‌رغم اینکه از نظر کمّی درصد پایین‌تری از جیره نشخوارکنندگان را تشکیل می‌دهند، امّا به دلیل داشتن نقش‌های مختلف ساختاری، فیزیولوژیکی، کاتالیزوری و تنظیمی در بدن، از اهمیت ویژه‌ای در تغذیه دام برخوردار می‌باشند. کمبودهای مواد معدنی با تأثیرات منفی بر متابولیسم بدن دام باعث بروز بیماری‌های متابولیکی، نقص سیستم ایمنی، کاهش رشد، تولید و تولیدمثل در دام‌ها شده و سبب کاهش بهره‌وری در دام‌پروری می‌شوند. این کمبودها بر اساس نحوه وقوع آن‌ها به دو حالت اولیه و ثانویه طبقه‌بندی می‌شوند؛ کمبودهای نوع اولیه مواد معدنی ناشی از مصرف خوراک‌هایی هستند که به‌طور طبیعی مقدار کمی از یک یا چند ماده معدنی را دارا می‌باشند و کمبودهای نوع ثانویه ناشی از مصرف یک یا چند آنتاگونیست معدنی می‌باشند که در متابولیسم طبیعی سایر مواد معدنی اختلال ایجاد می‌کنند. به ‌طور کلی اصلی‌ترین دلایل بروز کمبودهای عناصر معدنی در نشخوارکنندگان عبارت‌اند از: کیفیت پایین خوراک ازنظر عناصر معدنی، افزایش احتیاجات دام به این عناصر در طول دوره رشد، آبستنی، شیردهی و عدم‌کفایت جیره در تأمین این احتیاجات و اثرات آنتاگونیستی این عناصر که مانع از جذب یکدیگر می‌شوند. در این مطالعه، به بررسی عواملی که باعث کمبود مواد معدنی در نشخوارکنندگان می‌شود، پرداخته ‌شده است.

کلیدواژه‌ها


ارزانی، ح. (1390). "کیفیت علوفه و نیاز روزانه دام چرا کننده از مرتع". انتشارات دانشگاه تهران، چاپ دوم، تهران، ایران.
خالداری، م. (1399). "اصول پرورش گوسفند و بز". انتشارات سازمان جهاد دانشگاهی تهران، چاپ ششم، تهران، ایران.
سعادت نوری، م. و سیاه منصور، ص. (1390). "اصول نگهداری و پرورش گوسفند". انتشارات اشرفی، چاپ یازدهم، تهران، ایران.
شهبازی، عاطفه؛ شیخ‌زاده، آسیه؛ بشری، آسیه و متین خواه، سید حمید. (1395). "تعیین و مقایسه عناصر معدنی دو گونه مرتعی  Hedysarum criniferum Boissو Astragalus cyclophyllon Beck در مراحل مختلف فنولوژی در مراتع چادگان استان اصفهان". نشریه علمی- پژوهشی مرتع، 10(2)، 223-213.
فاطمی طباطبایی، س.ر.، رسولی، آ.، امیدی، آ. و نعمتی، ف. (1393). "تغییرات سطح سرمی برخی عناصر معدنی در گاوهای هلشتاین آبستن در شهرستان بیرجند". مجله دامپزشکی ایران، 11(2)، 101-94.
مک­دونالد، پ.، ادوادرز، آر، آی.، گرین هال، جی. اف. دی. و مورگان، سی. ای.  (1398). "تغذیه دام". ترجمه رشید صوفی سیاوش، حسین جانمحمدی. تهران، چاپ 18، انتشارات عمیدی.
Annicchiaico, G. & Taibi, L. (2004). “Dietary intake of vitamins and minerals, and water requirements. In: G. Pulina, ed. Dairy Sheep Nutrition”. Washington: National Academics Press. 
Artington, J. (2003). “Copper antagonists cattle nutrition”. In 14th Annual Florida Rumiant Nutrition Symposium, Proceedings, 48. 
Boom, R. (2002). “Healthy Soil, Healthy Grass, Healthy Stock- The Balanced Approach”. First virtual global conference beef cattle production.
Goff, J. P. (2018). “Invited review: Mineral absorption mechanisms, mineral interactions that affect acid–base and antioxidant status, and diet considerations to improve mineral status.” Journal of Dairy Science, 101(4), 2763-2813.
Henry, P.R. & Miles, R.D. (2000). “Interactions among the trace minerals.” Ciencia Animal Brasileira, 1(2): 95-106.
Jameel, J.A., Sharma, M.C. & Kumar, P. (2020). “Status of microminerals deficiency in cattle with relation to soil and fodder from pathanamthitta and kottayam districts of kerala state, India.” International Journal of Livestock Research, 10(10): 99-104.
Lopez-Alonso, M. (2012). “Trace minerals and livestock: not too much not too little.” ISRN Veterinary Science, (2):704825.
Marijanušić, K., Manojlović, M., Bogdanović, D., Čabilovski, R. & Lombnaes, P. (2017). “Mineral composition of forage crops in respect to dairy cow nutrition." Bulgarian Journal of Agricultural Science, 23 (2): 204–212.
Mayland, H.F. & Hankins, J.L. (2001). “Mineral Imbalances and Animal Health: A Management Puzzle.” PP: 54-61.
Mayland, H.F. & Shewmaker, G.E. (2001). “Animal health problems caused by silicon and other mineral imbalances.” J rang manage, 54: 441-446.
McArdle, H.J. & Ashworth, C. J.(1999). “Micronutrients in fetal growth and development”. Br Med Bull, 55(3), 499-510.
O’Dell, B.L. (1997). “Mineral-ion interaction as assessed by bioavailability and ion channel function. In: B. L. O'Dell and R. A. Sunde (Eds).” Handbook of nutritionally essential mineral elements. 641-659. Marcel Dekker, Inc, New York.
Pulina, G. & Bencini, R. (2004). “Dairy sheep nutrition.” London: CABI Publishing.
Radwinska, J. & Zarczynska, K. (2014). “Effects of mineral deficiency on the health of young Ruminants.” Journal of Elementology 19(3):915-928.
Riaz, M. & Muhammad, G. (2018). “Copper deficiency in ruminants in Pakistan.” Matrix Science Medica 2(1):18-21
Shaker Kordqeshlaqi, A. (2022). “Investigation of the effects of Hypocupremia, its prevention and treatment strategies in sheep.” Professional Journal of Domestic, 21(3), 30-39.
Shisia, K.S., Ngure, V., Nyambaka, H. & OduoR, F.D.O. (2013). “Effect of pH and Forage Species on Mineral Concentrations in Cattle breeds in Major Grazing Areas of Uasin Gishu County, Kenya.” Int.J.Curr.Microbiol.App.Sci, 2(12): 247-254.
Silvanus, Sh.K., Veronica, N. & Hudson, N. (2014). “Mineral-Mineral Interactions as a possible limiting factor to livestock production in Uasin Gishu County,Kenya.” International Journal of Scientific & Engineering Research, 5(3), 1236-1240.
Soetan, K.O., Olaiya, C.O.  & Oyewole, O.E. (2010). “The importance of mineral elements for humans,domestic animals and plants: A review.” African Journal of Food Science, 4(5): 200-222.
Suttle, N. (2010). Mineral Nutrition of Livestock (4th Edition). CABI North American Office.
Swanson, T. J., Hammer, C.J.,  Luther, J.S., Carlson, D.B., Taylor, J.B., Redmer, D.A., Neville, T.L., Reed, J.J., Reynolds, L.P., Caton, J.S. & Vonnahme, K.A. (2008). “Effects of gestational plane of nutrition and selenium supplementation on mammarydevelopment and colostrum quality in pregnant ewe lambs.” Journal of Animal Science 86(9):2415-23.